مطالبي كوتاه در مورد تاريخ و مكان هاي تاريخي اصفهان
 
**For All**

شهر اصفهان

اصفهان نیمه جهان گفتند                   نیمی از وصف اصفهان گفتند (ملک الشعرای بهار)

اصفهان (سپاهان) مرکز استان اصفهان، با پهنه‌ای حدود 250 كیلومترمربع، در دل فلات ایران قرار گرفته است. آب و هوای شهر اصفهان نیمه خشك و معتدل است، به طوری كه متوسط درجه حرارت سالانه این شهر حدود 16 درجه سانتیگراد و متوسط بارندگی سالانه این شهر در حدود 13 میلیمتر می باشد. به طور کلی، اصفهان شهر کم آبی است ولی به واسطه وجود رودخانه زاینده رود، کشاورزی در این استان توان رشد پیدا کرده است. اصفهان به لحاظ واقع ‏شدن در مركز جغرافیایی ایران و با داشتن آب و هوایی معتدل و خاكی حاصلخیز و آب ‏كافی زاینده ‏رود (زنده رود)، از دیرباز به‏ عنوان مكانی برای سكونت، مورد توجه بوده است.

خوشا روزی که منزل در سواد اصفهان سازم                       ز وصف زنده رودش خامه را رطب اللسان سازم (صائب)

احتمالا از عصر ساسانیان كه سپاهیان (اسپهان) در دشت حاصلخیز اطراف شهر گرد آمدند به این‏ نام خوانده شده است. در سال 19 ه. ق. اصفهان بدون جنگ و خونریزی و با انعقاد یك صلحنامه به دست سپاهیان اسلام افتاد و جزیی از سرزمین وسیعی شد كه اسلام بر آن حكومت می‏كرد. در دوره سیصد ساله پس از آن، این شهر اغلب دست ‏به‏ دست می‏شد تا اینكه در قرن چهارم هجری، در زمان آل ‏زیار و آل ‏بویه، به‏ عنوان پایتخت مورد استفاده قرار گرفت. در قرن پنجم، در دوران سلجوقیان، پایتخت امپراطوری وسیعی شد كه یك مرز آن رود سیحون و مرز دیگرش سواحل شرقی دریای مدیترانه بود.

غارت وحشیانه شهر به دست تیمور لنگ و قتل ‏عام ساكنان آن در سال 789 ه. ق. اصفهان را به وضع اسف‏باری دچار كرد.

در زمان اولین حكمرانان صفوی در قرن دهم هجری، اصفهان از مراكز مهم تجارت، فرهنگ و صنعت گردید. در اوایل قرن یازدهم (1006 ه.ق.) پایتخت شاه ‏عباس از قزوین به اصفهان انتقال یافت و قریب یك قرن ‏و نیم این شهر پایتخت سلسله صفویه بوده و به همین واسطه از شهرت جهانی برخوردار شد.

شهر اصفهان از روزگاران كهن تا كنون به نامهای: آپادانا، آصف‌هان، اسباهان، اسپاتنا، اسپاهان، آسپدان، اسپینر، اسفاهان، اصپدانه، انزان، بسفاهان، پارتاك، پاری، پرتیكان، جی، دارالیهودی، رشورجی، سپانه، شهرستان، گابا، گابیان، نصف جهان و یهودیه مشهور بوده است. در شاهنامه فردوسی نیز بارها به اصفهان (سپاهان) اشاره شده و از آن نام برده شده است:

از آن پس ز کشور مهان جهان                  برفتند یکسر سوی اصفهان (شاهنامه)

هنرمندان اصفهان

شهر اصفهان با انتخاب شدن به عنوان نخستین پایتخت فرهنگی کشورهای اسلامی در سال 2005 در میان مردم این کشورها بیش از پیش مشهور گشته و گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. این شهر از لحاظ صنایع دستی مهمترین شهر کشور به شمار می آید که بیشتر صنایع دستی کشور اعم از قلم کاری، خاتم کاری، ترمه و... در آن تولید می شود و گردشگرانی که مشتاق به تهیه سوغات ایرانی هستند تقریبا صنایع دستی و سوغاتی های تمام نقاط ایران را در حاشیه میدان نقش جهان و در بازار قدیمی اصفهان می توانند تهیه کنند.

صنایع دستی اصفهان

در میان شیرینی های اصفهان گز و پولکی اصفهان از همه معروفتر هستند؛ مهمترین غذای محلی اصفهان از نظر آنوبانینی؛ که بسیار مورد توجه مسافران و گردشگران است "بریانی" (بریونی) نام دارد که خوراکی گوشتی و بسیار چرب بوده و در بیشتر نقاط شهر می توان آن را تهیه کرد. عمده آثار باستانی اصفهان مربوط به دوره صفویه و مهمترین مناطق گردشگری آن در حاشیه زاینده رود قرار دارد.

عمارت عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام (مسجد شاه)، کلیسای وانک، منار جنبان، کاخ چهل ستون، کاخ هشت بهشت، چهار باغ، آتشگاه،گورستان قدیمی تخته فولاد،بازار تاریخی اصفهان، میدان نقش جهان، باغ پرندگان، پل خواجو، پل شهرستان، سی و سه پل (پل الله وردی خان) و... از مهمترین نقاط دیدنی و تاریخی شهر اصفهان می باشند.

موزه های سنگی یا هنر صخره ای   

سنگ نگاره ها يا هنرهاي صخره اي، کهن ترين آثار تاريخي و هنري بجای مانده از بشر هستند. به تعبيري بستر به وجود آمدن حروف رمزي، خط، تبادل پيام، زبان، تاريخ، اسطوره ها، هنر و فرهنگ از سنگ نگاره هاست و آنها از بهترين ابزارهاي رمزگشايي ما قبل تاريخ هستند. تعداد آنها فقط در يك منطقه محدود در ايران به بيش از 21 هزار مورد مي رسد كه  عمر بعضي از آنها به چهل هزار سال مي رسد و بشر تا کنون موفق به کشف هيچ پديده تاريخي و هنري بدين قدمت نشده است.

  مدرسه چهار باغ اصفهان  

در ضلع شرقی خیابان چهارباغ، بنای باشکوهی قرار دارد که می توان آن را آخرین بنای مهم و با عظمتی دانست که در عصر صفویان در اصفهان ساخته شده است. این مدرسه که "مدرسه سلطانی" و "مدرسه مادر شاه" نیز نامیده می شده در زمان سلطنت شاه سلطان حسین، آخرین حکمران سلسله صفوی احداث گردید. تاریخ شروع عمارت 1116 ه. ق. و سال اتمام آن 1126ه. ق. است.

کلیسای وانک اصفهان  

در میان كلیساهای بنا شده در جلفای اصفهان، كلیسای زیبا و با شکوه "وانك" که به نامهای سن سور و آمناپرکیچ نیز نامیده می شود، از همه مشهورتر است.  ساختمان آن در سلطنت شاه ‏عباس دوم در سال 1065 ه.ق. آغاز شده و در سال 1074 به اتمام رسیده است. این كلیسا تزئینات نقاشی، گل و بوته و كاشی‏كاری های جالب و تابلوهای زیبایی از زندگانی حضرت مسیح (ع) را در بر دارد و به غیر از تابلوهای نقاشی آن، كه تاثیر پذیری از سبک نقاشی ایتالیا و هلند در آن پدیدار است، نوع معماری و تمام تزئینات دیگر آن ایرانی است.

آتشگاه  

در جاده اصفهان به نجف آباد در نزدیكی منارجنبان، برفراز تپه ای سنگی و مشرف بر رودخانه زاینده رود، عمارات ویرانی قرار دارد كه احتمالا به دوره اشكانی یا ساسانیان تعلق داشته است. موقعیت خاص این بنا (از آنجا كه زردتشتیان قدیم آتش مقدس را همواره در جایی قرار می داده اند كه در دیدگاه مردم باشد) و كیفیت و نقشه ساختمان و مصالحی كه در آن به كار رفته و شهرت این محل به آتشگاه، همه و همه نشان می دهد كه بر روی این كوه، یكی از آتشکده های زردشتی وجود داشته است.

  منار جنبان اصفهان  

منارجنبان اصفهان؛ در حقیقت بقعه ‏ای است كه بر مزار شیخی زاهد و عابد به نام عمو عبدالله كه در ذیحجه سال 716 هجری قمری وفات یافته، ساخته شده است. این بنا در آغاز، تنها ایوانی بوده كه بعدها دو مناره معروف را به ساختمان آن افزوده ‏اند. منارجنبان بر سر راه اصفهان به نجف آباد در روستایی به نام كاردالان قرار دارد. هر یك از دو مناره این بنا 17 متر بلندی دارد و ارتفاع بنا 10 متر است.

  مسجد شیخ لطف الله  

مسجد شیخ لطف الله‏؛ یكی از زیباترین آثار تاریخی اصفهان است كه چشم هر بیننده ‏ای را خیره می‏كند و نسبت به هنر هنرمندانی كه در انجام آن دخیل بوده‏اند به اظهار تحسین و اعجاب وا می‏دارد. این مسجد بی‏نظیر كه شاهكار دیگری از معماری و كاشی‏كاری قرن یازدهم هجری است؛ به فرمان شاه‏ عباس اول در مدت هیجده سال بنا شده و معمار مسجد، استاد محمدرضا اصفهانی بوده است.

  مسجد امام  

این مسجد که در منتهی الیه جنوبی میدان نقش جهان، واقع شده، نمونه ارزنده ای از معماری قرن 11 هجری به شمار می رود. ساختمان مسجد در سال 1019 ه.ق. شروع شد و در سال 1038 ه.ق. به پایان رسید. كتیبه سردر مسجد به خط ثلث، حاكی از آن است كه شاه عباس این مسجد را از مال خالص خود بنا كرده و ثواب آن را به روح جد اعظم خود شاه طهماسب اهدا نموده است. این مسجد از جمله مساجد چهار ایوانی در دنیا و یکی از شاهکارهای هنر کاشیکاری هفت رنگ در کل جهان به شمار می‌رود.

  مسجد جامع  

قدیمی ترین بنای تاریخی اصفهان را باید مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان تلقی کرد. سیمای فعلی مسجد، عمدتا مربوط به دوره سلجوقی است. اما تعمیرات و الحاقات آن به دوره های بعد به خصوص عصر صفویان مربوط می شود. در کاوش های باستان شناسی، آثاری از دوره های قبل از سلجوقی هم به دست آمده که به طور عمده به دوران آل بویه و قرن سوم هجری باز می گردد.

 میدان نقش جهان  

میدان نقش جهان اصفهان، یکی از زیباترین میدان های جهان به طول تقریبی 507 و عرض 158 متر است که همانند زنجیری چهار اثر تاریخی بی نظیر دنیا به هم پیوند داده است : مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام،  سر درب بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو (که صائب شعر ابتدای این متن را در مورد آن سروده است). میدان نقش جهان به جای میدان کوچکی که از دوران تیموریان باقی مانده بود احداث گردید.

  پل خواجو  

پل خاجو به امر شاه‏ عباس دوم در سال 1060 ه.ق. به صورت امروزی آن ساخته شده است. طبق گفته مورخان؛ معلوم گردیده كه در جای كنونی پل خواجو، پل دیگری وجود داشته كه قابل استفاده نبوده است. از این رو شاه عباس دوم دستور داد؛ پلی بر روی زاینده رود، نزدیكی باغ سعادت آباد و عمارت آینه خانه ساخته شود. بعدها در وسط این پل، ساختمان مخصوصی كه به نام بیگلربیگی شهرت دارد بنا شد.

  کاخ چهل ستون  

چهل ستون؛ باغی بزرگ بالغ بر 67 هزار متر مربع است که در دوره شاه‏ عباس اول (996-1038 ه.ق.) احداث گردیده است. در این باغ که "باغ جهان نما" نام داشت شاه عباس کوشکی به شکل کلاه فرنگی بنا کرد که بنای اولیه کاخ چهلستون است؛ تالار میانی کاخ امروزی و غرفه های چهار گوشه ی آن را شامل می شود. وی بعدها این کوشک را به دیوانخانه، محل استقرار کارکنان و دبیران دربار اختصاص دارد.

عمارت عالی قاپو  

عمارت عالی قاپو در اوایل قرن یازدهم هجری و به فرمان شاه‏ عباس اول ساخته شده است. شاهان صفوی؛ سفیران و شخصیت های عالی‏قدر را در این كاخ به حضور می‏پذیرفته اند. این كاخ دارای 5 طبقه است كه هر طبقه تزئینات مخصوص به خود را دارد. در زمان شاه‏ عباس دوم به بنای اصلی، قسمت هایی افزوده شده است. شاه و میهمانانش از تالار همین عمارت، مناظر، چوگان، چراغانی، آتش‏بازی و نمایش های میدانی را تماشا می ‏كرده اند.

سی و سه پل  

سی و سه پل (پل الله وردی خان)، بنایی منحصر به فرد از دوره صفوی است که در انتهای خیابان چهارباغ عباسی قرار دارد. این پل زیبا؛ در دوره شاه عباس صفوی با مصالحی از آجر و ساروج بر روی رودخانه زاینده رود به منظور اتصال میان شمال و جنوب اصفهان ساخته شده است. طاق نماها و ورودی های سی و سه پل که از ویژگی های مهم آن می باشند، محل عبور سواره از پیاده را جدا می کرده است.




           
دو شنبه 28 شهريور 1390برچسب:, :: 15:47
عیسی(مدير وبلاگ)

درباره وبلاگ


به وبلاگ من خوش آمدید روز های خوبی برای شما آرزو مندیم عیسی(مدیر وبلاگ)
آخرین مطالب
نويسندگان


ورود اعضا:

نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:





آمار وبلاگ:

بازدید امروز : 4
بازدید دیروز : 1
بازدید هفته : 203
بازدید ماه : 1610
بازدید کل : 80206
تعداد مطالب : 88
تعداد نظرات : 18
تعداد آنلاین : 1